Waarom worden je darmen je tweede brein genoemd?
de communicatie tussen je hersenen en je gut
Foto: pexels.com
Is het je ooit opgevallen hoe je bepaalde emoties in je guts kunt voelen? Zo ervaar je wel eens misselijkheid bij angst, een verstoorde eetlust bij stress, of de welbekende kriebels in je buik bij spanning. Darmen worden ook wel eens het “tweede brein” genoemd, en met goede reden! Het spijsverteringstelsel heeft een eigen zenuwstelsel, het enterisch zenuwstelsel. Er werd voorheen gedacht dat dit “tweede brein” alleen verantwoordelijk was voor het toezicht houden op het spijsverteringsstelsel. Uit recent onderzoek bleek dit een flinke onderschatting te zijn; dit complexe netwerk aan neuronen in onze guts speelt een essentiële rol in de werking van ons afweersysteem, emotioneel welzijn en mentale scherpheid.
Emotioneel welzijn
Het centraal zenuwstelsel is in constante communicatie met het enterisch zenuwstelsel. Dit gebeurt met name dankzij de nervus vagus, een zenuw die onze hersenen verbindt met de guts.
Dat emotionele onrust kan leiden tot obstipatie, diarree, opgeblazenheid en buikpijn is een bekend verhaal. Chronische stress wordt bijvoorbeeld als een van de voornaamste oorzaken van Prikkelbare Darm Syndroom gezien. Uit recent onderzoek blijkt dat dit eigenlijk een omgekeerd verhaal is: tot wel 90% van de prikkels in de nervus vagus worden vanuit de guts naar het brein gestuurd! Kortom, darmproblemen kunnen stemmingswisselingen triggeren.
De guts produceren ook neurotransmitters die invloed hebben op onze emoties. Zo bevordert serotonine bijvoorbeeld gevoelens van geluk, zelfvertrouwen, slaapkwaliteit en zelfs orgasmes (!) en kan Gamma-aminoboterzuur, ofwel GABA, voor rust en kalmte zorgen.
Mentale gezondheid
De gezondheid van onze geliefde guts gaat ook gepaard met een gezonde hersenfunctie. Bij onderzoek naar de ziekte van Parkinson is aangetoond dat het enterische zenuwstelsel (het “tweede brein” waar we het net over hadden) achteruit gaat voordat de klassieke symptomen van Parkinson verschijnen. Ook bij Alzheimer is een afname van de hoeveelheid goede bacteriën in het microbioom typerend.
Gut friendly gewoontes kunnen op lange termijn bescherming bieden tegen neurologische aandoeningen en een positief effect hebben op geheugen, leercapaciteit en stressbestendigheid. Zo is uit een onderzoek uit 2020 gebleken dat ouderen die 3 maanden lang een probiotica supplement hadden geslikt beter scoorden op testen gerelateerd aan mentale gezondheid dan de controlegroep. Hier lees je meer over probiotica die je guts voeden en je brein scherp houden.
Al het onderzoek wijst erop dat het “tweede brein” een essentiële rol speelt bij onze all around gezondheid. Benieuwd naar de stand van zaken in jouw guts? Stay tuned voor onze Q&A over de guts van volgende week, inclusief een guide: how to read your 💩